Roucelle Pelleboer

We zitten inmiddels alweer in de laatste week van de derde maand van dit nieuwe jaar. Het voelt alsof de dagen korter zijn en de tijd steeds sneller gaat. Een rare gewaarwording als je bedenkt dat wij ons op een eiland bevinden waar het leven zich doorgaans, langzamer lijkt te voltrekken. 

Elk jaar verbaas ik mij hoe snel het jaar voorbij is gevlogen. Zo ook dit jaar. We zitten alweer in de laatste maand van het jaar. Ongelofelijk! Wat is er veel gebeurd in een jaar en wat is er veel om op terug te kijken.

Ook op Bonaire is sinds oktober het regenseizoen en daarmee de herfstperiode aangebroken. Het regenseizoen loopt van oktober tot februari. Het is niet te vergelijken met de herfst in Nederland. Je kunt meer van een tropische herfst spreken, als dat bestaat. Los van wat meer regenval verandert er in het weerbeeld dan ook weinig. Gelukkig heeft het al aardig wat geregend. Daar zijn wij op het eiland ontzettend blij mee na een relatief lange periode van droogte. Voor verkoeling zorgt de regen echter niet. Na regenval lijkt het juist warmer te zijn. De regen doet de natuur in ieder geval goed. De grond wordt doordrenkt en beekjes lopen weer aardig vol. Soms zorgt een heftige regenbui voor wateroverlast op het eiland. Er valt dan zoveel regen in een kort tijdsbestek dat het water niet goed kan worden afgevoerd. In het regenseizoen schijnt het op Bonaire wat koeler te zijn. Voor mijn gevoel is het inderdaad wat koeler dan de voorgaande maanden, maar nog steeds erg warm met een gemiddelde temperatuur van 30 graden.

Van de week zag ik een congres over Bonaire waarin gepleten werd voor het recht op zelfbeschikking. Wat in dit congres werd gezegd heeft diepe indruk op mij gemaakt en mij zodanig geraakt dat ik het niet van mij  af kan schudden. Dat wil ik eerlijk gezegd ook niet. Het raakt aan wie ik ben, aan mijn wortels, aan hoe ik tegen de wereld aankijk en aan hoe ik de mens en haar bestaan hier op aarde beschouw. Bonaire heeft vanaf de eerste dag dat mijn voeten dit prachtige eiland raakten voor veel beroering en ontroering gezorgd. Dit lijkt een proces te zijn dat zich voortzet. Ook nu. In dit congres zijn sentimenten kenbaar gemaakt waar ik in het verleden maar ook nu ik op Bonaire woon, mee te maken heb. Sentimenten die raken aan de cultuur en de identiteit van Bonaire en haar bevolking dat als eiland onderdeel uitmaakt van het Koninkrijk van Nederland en alle uitdagingen dat dat met zich meebrengt. Sentimenten die zichtbaar en tastbaar aanwezig zijn, waar wij niet omheen kunnen op het eiland en die mij ook terugvoeren naar mijn jeugd in Suriname nadat het onafhankelijk werd en mijn jaren in Nederland. Sentimenten als het Nederlands als voertaal, terwijl de meerderheid van de bevolking niet tot nauwelijks Nederlands spreekt en het Papiamentu de taal van de lokale bevolking is, de kansenongelijkheid in de samenleving, de inrichting van het onderwijs dat Nederlandse modellen hanteert in een Bonairiaanse cultuur, de werkcultuur waarin veelal professionals vanuit Nederland voor een korte periode worden ingevlogen, het zorgstelsel dat gedeeltelijk geprivatiseerd is en andere manieren waarop de samenleving wordt ingericht volgens Nederlandse modellen op een eiland dat haar eigen identiteit en cultuur kent. Ook ik heb direct en indirect te maken met deze sentimenten waar ik mij niet aan kan onttrekken. Sentimenten die veel vragen oproepen en moreel een groot appèl op mij doen. 

Afgelopen maandag kwam de zomervakantie voor mijn dochtertjes tot een einde en gingen zij weer naar school. Op Bonaire is de eerste schooldag een waar gebeuren en wordt het feestelijk ingeluid. Het schoolplein was versierd, de kinderen konden voor aanvang iets lekkers ophalen en de juffen en meesters verwelkomden elk kind persoonlijk in hun nieuwe klas. Het was een warm welkom voor dit aankomende schooljaar. Voor mijn oudste dochter is dit haar laatste jaar in het basisonderwijs. Leuk, maar ook heel spannend.

Nog een week en dan is de zomervakantie van mijn dochtertjes weer voorbij. Wij zijn de zomervakantie goed doorgekomen met zijn allen. Er was en is volop aanbod van allerlei leuke activiteiten en ook in deze laatste week staat er genoeg op de planning. 

De afgelopen week hebben mijn dochtertjes deelgenomen aan een zomerkamp. Op Bonaire begint de zomervakantie iets eerder dan in Nederland. Van s'ochtends tot in de namiddag namen zij samen met een tiental andere kinderen deel aan een programma met sport en spelactiviteiten en konden zij creatief bezig zijn. Zij hadden door de dag heen van alles te doen en ik had heerlijk veel tijd voor mezelf en voor die dingen die al een tijdje op mijn verlanglijstje stonden, zoals een bezoek aan een beauty salon.

De afgelopen maanden ben ik zo gefocust geweest op het vinden van een baan en het zoeken naar werk, dat ik niet alleen oog verloor voor al het goede en schone om mij heen, maar ook in mezelf. Veel van mijn tijd en energie heb ik gestoken in het zoeken naar een baan. Het voelde als een morele plicht. Als het juiste wat ik kon doen in het zorgen voor ons gezin. Ondanks al mijn inspanningen bleven de deuren gesloten en liepen mijn sollicitaties op niets uit. Dat deed de vraag oprijzen wat het universum en God mij probeerden te zeggen. En hoe langer ik er over nadacht en er met aandacht naar keek, hoe meer rust en bezinning er ontstond.

Tien maanden geleden emigreerden wij als gezin naar Bonaire en ging een langgekoesterde wens om te wonen en te werken in het buitenland in vervulling. Ongelofelijk hoe snel de tijd is gegaan en hoeveel er de afgelopen maanden in onze levens is veranderd. Ik wist niet zo goed wat ik van Bonaire kon verwachten. Ook had ik van tevoren niet kunnen bedenken hoezeer onze levens en wij als personen zouden veranderen. Alles is tot op zijn grondvesten geschud. Niets is meer hetzelfde. Alles is veranderd. Zo ook wie ik ben en wie ik de afgelopen maanden ben geworden.

Een verblijf in een klooster en het deelnemen aan een retraite heb ik altijd al willen doen. Het is er alleen nooit van gekomen. Tot recent, toen de gelegenheid zich aandiende en ik voor een paar dagen het klooster in ging en deelnam aan een retraite. In het kader van mijn beroep als geestelijk verzorger en met het oog op mijn bevoegdheid, ging ik naar deze retraite, maar ook omdat ik een liefhebber van stilte en inkeer ben en de solitude en eenvoud dat met een klooster gegeven is, mij aanspreekt. 

Wij zijn inmiddels alweer negen maanden op Bonaire. Ongelofelijk hoe snel de tijd zich voltrekt, hoe ons leven op het eiland steeds meer vorm krijgt en wij er langzaam maar zeker een thuis vinden. De meeste officiele zaken hebben wij inmiddels geregeld: onze inschrijving als inwoners, de aanvraag en het ontvangen van onze sedula's (identiteitsbewijzen), het vernieuwen van onze paspoorten en de aanvraag van kinderbijslag. Nu dat allemaal is geregeld, komt er meer tijd vrij voor de informelere zaken zoals het leren schrijven en spreken van het Papiamentu, het deelnemen aan sociale activiteiten, het beter leren kennen van de cultuur en het leven op het eiland, het vinden van een baan en andere zinvolle bestedingen van onze tijd. 

Op Bonaire is ontzettend veel behoefte aan deskundigheid en expertise in allerlei sectoren van de samenleving. In het onderwijs, in de zorg, in het toerisme, in de bouw en in alle andere sectoren die je maar kunt bedenken. Dat is niet gek als je bedenkt dat in 2016, 18 procent van de bevolking tussen 25 en 75 jaar hoogopgeleid was en dat jongeren voor het volgen van hoger onderwijs, vaak het eiland moeten verlaten. De grote behoefte aan opgeleide mensen die bijvoorbeeld in de zorg kunnen werken en hun deskundigheid en expertise willen inzetten, was een van de redenen dat wij naar Bonaire zijn verhuisd. Mijn man is op die manier aan zijn baan gekomen. Ook ik hoop mijn deskundigheid en expertise te kunnen inzetten op het eiland. 

De afgelopen maanden heb ik aan den lijve ondervonden wat het betekent om als mens overgelevert te zijn aan de grilligheid van het bestaan. Ik weet wat het is om geluk te ervaren, maar ook verdriet. Hoop, maar ook frustratie. Begrip, maar ook onbegrip. Overvloed, maar ook tekort. Deze laatste maanden op het eiland waren ontzettend onstuimig en een ware beproeving in velerlei opzicht. 

Een aantal dagen geleden hebben wij onze sedula's, identiteitsbewijzen in ontvangst mogen nemen. Dat is naast de baan van mijn man, onze tweede belangrijke mijlpaal op het eiland. We zijn nu officieel inwoners van Bonaire. Dat is een fijn gegeven. Wat dat in de praktijk precies betekent, zal nog blijken. Het zal waarschijnlijk wat meer deuren openen en voor wat meer mogelijkheden zorgen. We zijn in ieder geval blij dat het allemaal is gelukt.

De laatste decennia is er een toenemende aandacht ontstaan voor onze mentale gezondheid. De taboes rond mentale gezondheid worden steeds meer doorbroken en er ontstaan allerlei vormen en manieren om het bespreekbaar te maken. Wij komen denk ik, massaal steeds meer tot de ontdekking dat het hoogste goed, het kostbaarste dat wij als mens kunnen bezitten, geen rijkdom of weelde is, maar een goede fysieke en mentale gezondheid. Daar kan niets tegen op. 

In het leven, ook in mijn leven zijn er soms momenten waarin alles samen lijkt te komen en op zijn plek lijkt te vallen. Momenten waarin de tijd even stil staat en waarin ik word opgenomen in een groter geheel. Het zijn vaak de momenten waarin de vraag oprijst of er meer is tussen hemel en aarde. Wie zal het zeggen? Ik ben van mening dat dat inderdaad het geval is, maar ik kan slechts uit eigen ervaring spreken.

De eerste week van het nieuwe jaar is weer voorbij. Het begin voor dit nieuwe jaar is gemaakt. Voor ons was het een rustig begin van dit nieuwe jaar. Voornemens heb ik niet echt, wel de intentie om het jaar te omarmen en daarmee alles wat zich de komende tijd in ons leven zal ontvouwen. Ik weet niet wat dit jaar met zich mee zal brengen. Hopelijk heel veel goeds en heel veel moois waar wij niet alleen van mogen genieten, maar ook met anderen van mogen delen. 

Nu wij tegen het einde van het jaar aanlopen, maak ook ik de balans op en blik ook ik terug op het afgelopen jaar. Wat een jaar, wat een bewogen jaar hebben wij achter de rug.

De laatste tijd heb ik een aantal mooie overwegingen voorbij zien komen. Overwegingen die stil staan bij de bittere realiteit dat de komende feestdagen voor veel mensen alles behalve feestelijk zullen verlopen. Terwijl de oorlog in het Midden Oosten nog steeds voortwoekert, velen in diepe armoede leven en niet weten hoe ze de feestdagen moeten doorkomen en met zoveel ander tekort en leed in de wereld, maken wij ons wereldwijd op voor de komende feestdagen. Terecht wordt door velen daardoor de kritische vraag gesteld of wij onder de huidige toestand van de wereld wel van een vrolijk Kerstfeest en happy holidays kunnen spreken. Met het oog op allen die lijden en uit solidariteit met hen, zou het wellicht van empathie getuigen om vrolijk en happy weg te laten en slechts van Kerstfeest en de feestdagen te spreken. 

Ook op Bonaire worden de dagen wat korter. De zon gaat eerder onder en langzaam maar zeker verandert het straatbeeld in een prachtige lichtshow. De ene rotonde is nog mooier dan de ander en ook aan de versierde en verlichte huizen is te zien dat Kerst in aantocht is.

Het is vijf maanden geleden dat wij de overtocht maakten van Nederland naar Bonaire. In het begin van onze komst op het eiland had ik tot mijn verbazing te maken met een ware cultuurschok. Alles deed mij vreemd aan. Ik voelde mij ontworteld en gedesorienteerd. Nu vijf maanden later is de meeste vervreemding en desorientatie verdwenen, heeft er bezinning plaatsgevonden en is er ruimte ontstaan voor mezelf en voor het leven zoals het zich aandient op dit prachtige eiland. In de 41 jaar dat ik op deze aarde mag zijn, zijn er zoveel rollen die ik als persoon heb mogen vervullen: dochter, moeder, vrouw, vriendin, geestelijk verzorger. Rollen die mij veel hebben gebracht, maar ook veel hebben gekost, die veel van mijn tijd in beslag hebben genomen en waar ik veel energie in heb gestoken. Sinds mijn komst naar het eiland lijkt er een soort rust te zijn ontstaan. De dingen waar de meeste tijd en energie naar uitgingen, zijn veelal weggevallen. Mijn druk bestaan in Nederland heeft plaatsgemaakt voor een rustig bestaan op dit prachtige eiland. Op het moment werk ik niet. Toch heb ik alles wat ik nodig heb. Het voelt alsof ik gereset ben, weer bij de les ben geroepen en terug mag keren naar die dingen die essentieel en wezenlijk zijn voor mijn bestaan hier op aarde. De aloude, waardevolle tred van rust, reinheid en regelmaat vormt de rode draad in mijn dagelijks leven. Het geeft mij houvast en brengt structuur aan in mijn dagen. 

We leven in vreemde tijden. Er gebeuren dingen waar ik met mijn verstand niet bij kan en die mij versteld doen staan. Zo ook met betrekking tot de verkiezingen in Nederland. De verkiezingsuitslag van Nederland heeft ook mij bereikt. Het is officieel: PVV is de grootste partij in Nederland. Het volk heeft gekozen. Het is duidelijk geworden. In Nederland is het sentiment aanwezig dat de Nederlander weer op de eerste plek moet komen te staan. Maar hoe ziet de Nederlander er anno 2023 uit? In ieder geval een stuk diverser dan 20 jaar geleden. Hen weer op de eerste plek willen plaatsen is een goed idee als dat betekent dat het leven van alle 18 miljoen mensen die 200 nationaliteiten in Nederland vertegenwoordigen, wordt verbetert. Dat is gelukkig het sentiment van de meeste partijen in Nederland. Ik maak mij er dan ook niet zo druk over dat PVV de grootste partij is. Gelukkig zijn zij niet de enigen die ons land gaan regeren. Vooral doen, zou ik zeggen. Zet de Nederlander van anno 2023 maar weer op de eerste plek. Dat zullen zij waarderen. Er is nog veel winst te behalen als het gaat om de kwaliteit van leven en het levensgeluk van vele Nederlanders in Nederland. Lijkt mij goed als de regering zich daar hard voor maakt in het regeerakkoord. Mijn zegen hebben ze. 

Ons leven op het eiland kabbelt verder. Ik weet niet in hoeverre de situatie in het Midden Oosten op het eiland leeft. Ik krijg er door de dag heen, weinig van mee en het lijkt niet het gesprek van de dag te zijn. Op het eiland lijken wij in onze eigen bubbel te verkeren. Ver van wat zich in het Westen en in het Midden Oosten afspeelt. Dat is ergens fijn, maar voelt ook wat onwerkelijk. Alsof wij in een werkelijkheid binnen een werkelijkheid leven. 

Naarmate het conflict in het Midden Oosten zich voltrekt en het leed dat ermee gepaard gaat in de meest verschrikkelijke beelden tot ons blijft komen, wordt er steeds meer een standpunt ingenomen en spreken steeds meer mensen zich uit. Verschillende standpunten worden ingenomen en verschillende kampen worden gevormd. In het vormen van mijn eigen standpunt probeer ik, in zoverre dat mogelijk is, het belang van alle betrokkenen in het oog te houden en te begrijpen waarom er gebeurt wat er gebeurt. Dat is geen gemakkelijke opgave. Ik vraag mij dan ook oprecht af of ik als buitenstaander, als iemand die van buitenaf de situatie probeert te begrijpen en die aangewezen is op informatie die tot mij komt, instaat ben iets zinnigs over de situatie in het Midden Oosten te zeggen en tot enig begrip te komen. Ik vraag het mij af en ergens betwijfel ik of dat mogelijk is. Ik hoop van harte, dat zij die direct betrokken zijn bij dit conflict, dat wel kunnen. Dat is mijn hoop, dat dit uiteindelijk zal gebeuren, zij zich zullen uitspreken en de zinnen tot bedaren kunnen brengen.

De situatie in het Midden Oosten houd mij meer bezig dan ik had gedacht. Ik realiseer mij steeds meer dat wij als mensheid meer met elkaar verbonden zijn dan wij in eerste instantie zouden denken. Althans, dat is hoe ik het ervaar. Ik merk dat de situatie in het Midden Oosten invloed heeft op mijn van dag tot dag bezigheden. Het vertraagt mijn pas, maakt mij stil en doet mij stil staan bij al het leed dat zich in de wereld voltrekt. Het voert mij terug naar het begin, naar de schepping van de mens en langs eeuwenoude gebeurtenissen in onze geschiedenis als mensen hier op aarde. Het doet de vraag oprijzen: wat er van ons mensen is geworden en hoe wij onze weg terug kunnen vinden? Terug naar het goede, terug naar het schone en mooie van de schepping en naar een harmonieus bestaan. Het doet ook de vraag oprijzen of er wel een weg terug is of dat wij te zeer zijn afgedwaald en het verval onomkeerbaar is? 

Op 7 oktober is er veel veranderd in de wereld. De beperkte mate van veiligheid die tot dan toe, in het Midden Oosten werd ervaren, is volledig verdwenen. De wereld staat op zijn kop, mensen zijn tegenover elkaar komen te staan en woede, haat en angst zijn aan de orde van de dag. De situatie in het Midden Oosten roept allerlei vragen op en allerlei theorieën worden aangedragen in de zoektocht naar antwoorden.

Make love, not war is een populaire anti-oorlog slogan die in 1960 ontstond als reactie op de oorlog in Vietnam. Sindsdien is de slogan op verschillende manieren gebruikt en op verschillende manieren geformuleerd. Love, not hate, is 1 van die varianten. 

Het is bijna 4 maanden geleden dat wij vanuit Nederland naar Bonaire vertrokken. Ongelofelijk hoe snel de tijd gaat en hoe snel wij wennen aan het ritme en leven op het eiland. Nu ik losgekomen ben van mijn leven in Nederland en fysiek en mentaal ben geland, lukt het steeds beter om mij over te geven en te genieten van al het moois en goeds dat het eiland met zich meebrengt.

De afgelopen maanden heb ik veel tijd gehad om na te denken over het leven, mijn leven, over hoe het zich door de jaren heen heeft voltrokken. Ik had veel tijd om in stilte alleen te zijn, om na te denken en terug te blikken op de verloop ervan. Ik kijk terug op een mooie, bewogen reis met bergen en dalen, voorspoed en tegenslag, hoogte en dieptepunten en vele mooie en betekenisvolle momenten. Een reis die voerde door verschillende landen, met gedenkwaardige ervaringen en vele mooie ontmoetingen met bijzondere mensen. Wat een reis heb ik tot nu toe mogen maken. Geografisch, maar ook mentaal. Ik had van tevoren niet kunnen bedenken dat mijn leven op deze wijze zou verlopen. Een wijze waar ik met veel verwondering en dankbaarheid op terugkijk.

De afgelopen twee maanden hoefde ik niet te werken en mocht ik heerlijk tot rust komen. Daarvoor werkte ik als geestelijk verzorger bij Amsta. Een organisatie die zorg biedt aan ouderen, jonge mensen met dementie en aan mensen met een lichamelijke en of verstandelijke beperking. Ik heb er de afgelopen vijf jaar met veel plezier en genoegdoening gewerkt. Ik zou er waarschijnlijk nog werken als ik niet naar Bonaire was geëmigreerd.

De afgelopen 34 jaar was het leven in Nederland alles wat ik kende. Ik heb er zo lang gewoond dat ik bijna zou vergeten dat ik in Suriname ben geboren en op mijn 7e naar Nederland kwam. De herinnering aan Suriname lag zo ver achter mij en verscholen onder lagen en lagen aan herinneringen van mijn leven in Nederland. Als Nederlandse geboren in Suriname, had ik los van wat contact met familie die er nog woont: ooms, tantes, neven en nichten, verder weinig binding met dit prachtige land. Waar dat aan ligt, is moeilijk te zeggen. Misschien heeft het te maken met het feit dat alle leden van ons gezin en vele andere familieleden in Nederland wonen of komt het simpelweg omdat ik los van familie die er nog woont, verder geen binding met Suriname heb. Het leven heeft zich nou eenmaal op deze manier voltrokken. Een manier waarop mijn geboorteland uit beeld is geraakt en ik het grootste gedeelte van mijn leven in Nederland heb doorgebracht. 

Drie weken geleden zijn de scholen weer begonnen. Het was fijn om vakantie te hebben, maar het is ook goed om weer wat routine te krijgen. Voor mijn dochtertjes was het naar schoolgaan op Bonaire, vooral de eerste dagen, best spannend. Spannend omdat zij niet precies wisten wat zij konden verwachten, uniformen aan moesten en zich afvroegen hoe zij binnen de groep zouden vallen. Daarnaast keken zij uit naar het ontmoeten van leeftijdsgenootjes en naar het maken van vrienden. Iets wat zij het meeste hebben gemist sinds onze komst naar het eiland. In Nederland kregen zij dalton-onderwijs. Zij moesten hun week inplannen en de lessen waren interactief. Hun huidige school is een openbare school met een wat klassiekere inslag. Dat is even wennen, maar gelukkig lukt het hen om zich aan te passen en gaat het maken van contact met de kinderen in hun klas hen aardig goed af. Het zijn veelal kinderen die Papiaments, Engels, Spaans, Nederlands of een combinatie van verschillende talen spreken. Op school leren zij in ieder geval het Papiaments. Dat zal hen helpen in het contact en in het vinden van hun weg op het eiland. 

Het is tijd voor rust. Tijd om van mijn sabbatical te genieten. 

Afkomstig uit een arbeidersgezin, is werken en het hebben van een baan, iets wat ik van kleins af aan heb meegekregen. Mijn moeder zat in het onderwijs en mijn vader was banketbakker. Hardwerkende mensen die ons het voorbeeld voorhielden van een goede arbeidsethos, namelijk doen waar je van houdt en houden van wat je doet. Met integriteit en als een dienst aan de ander.

Toen wij in mei hoorden dat mijn man was aangenomen voor een baan op Bonaire, kwam ons leven onmiddellijk in een stroomversnelling terecht. Binnen twee maanden tijd moesten wij een huis met 9 jaar aan verzamelde spullen leegruimen, een aantal spullen via een container richting Bonaire verschepen en het een en ander regelen voor onze emigratie naar Bonaire. De afgelopen drie maanden waren dan ook behoorlijk hectisch. Je zou er bijna een ´emigreren voor Dummies editie´ door willen schrijven. Gelukkig verloopt de reis redelijk voorspoedig en laten de meeste dingen zich goed organiseren. De afgelopen week hebben wij de laatste hand geslagen aan het inrichten van ons huis. Daardoor is er weer wat rust ontstaan en heb ik eindelijk het gevoel dat ik mag ontspannen en bij mag komen van een bewogen tijd. 

Vorige week is de container met onze spullen aangekomen op Bonaire. Na een aantal weken in een vrij leeg huis te hebben gewoond, keken wij er ontzettend naar uit om het huis in te richten. Met de komst van onze spullen kwam er een einde aan het kamperen en brak er een tijd van comfort en gemak aan. Daar waren wij allemaal aan toe; om een plek te hebben waar wij tot rust kunnen komen, door kunnen zakken op de bank en een plek in huis hebben om even tot onszelf te komen, afgezonderd van de andere gezinsleden. Wij verkwisten dan ook geen tijd en gingen meteen aan de slag. Het veranderde onze woning van een huis in een thuis. Gek hoe dat werkt.

Je zou denken dat ik met mijn Surinaamse wortels wel bestand zou zijn tegen het klimaat op Bonaire. Niets is minder waar. Mijn lichaam lijkt volledig aangepast te zijn aan het wisselvallige klimaat van Nederland. En eerlijk gezegd gaat mijn voorkeur ook uit naar de wat koelere seizoenen. De zomer staat op de vierde plaats. Dat doet misschien de vraag oprijzen waarom ik naar een eiland emigreer waar het klimaat het hele jaar door redelijk constant is en veel weg heeft van een zomer. Daar kan ik helaas geen eenduidig antwoord op geven. Wellicht volstaat het door te zeggen dat ik als optimist vaak het idee heb dat het wel goed komt en het leven zichzelf organiseert. Zo ook mijn leven. Zolang ik maar open en ontvankelijk ben en mij laat meevoeren. Wat ik wel weet is dat ik de sterke overtuiging voelde dat wij naar Bonaire moesten. En omdat mijn man dat ook had, zitten wij er nu. Open en ontvankelijk voor wat het eiland ons te bieden heeft en wat wij op onze beurt mogen bijdragen aan het leven op het eiland. Het is een leuk en fascinerend avontuur. En ik ben dan ook ontzettend benieuwd hoe dit alles zich zal ontvouwen. Tot nu toe verloopt de reis redelijk voorspoedig. Los van wat kleine uitdagingen, is het ons aardig goed vergaan en hebben wij op een goede manier afscheid kunnen nemen van ons leven in Nederland en een goede start gemaakt op Bonaire. Egbert, mijn man, is reed begonnen met werken en samen met onze dochtertjes mogen wij vorm geven aan ons nieuwe leven op het eiland.

Wij zijn nu twee weken op het eiland. Langzaam maar zeker beginnen wij onze weg te vinden. Wij weten waar de meeste supermarkten zijn, de kringloopwinkels, welke stranden hot zijn, welke not, waar het dierenasiel is, waar de school van onze dochtertjes en het werk van mijn man zich bevinden en waar Bon Tera, een lokaal initiatief is, waar van alles wordt geteeld. Het zijn plekken die wij vaak aandoen en die centrale punten vormen voor het verder verkennen van het eiland. Bonaire heeft door het landschap en de manier van leven iets heel eigens, maar kent ook een aantal Nederlandse invloeden. Niet gek natuurlijk, gezien het feit dat het als een bijzondere gemeente van Nederland wordt gezien en er op het eiland allemaal Nederlandse initiatieven aanwezig zijn. Op het eiland is dit bijvoorbeeld goed terug te zien in de supermarkten. Hoewel zij geen Nederlandse namen hebben, is de inrichting ervan heel Nederlands. Zo heb je een Bonairiaanse Albert Heijn, Spar en Jumbo, waar de exacte producten terug te vinden zijn. Ideaal natuurlijk voor de overgang en wanneer wij zin hebben in producten die wij in Nederland ook aten. Verder lijken de meeste vastgoedinitiatieven in handen te zijn van Nederlandse ondernemers. Ook hier zijn de invloeden goed terug te zien in de bouwstijl, de inrichting en de voorzieningen die de initiatieven kennen. Ik merk dat ik hier een dubbel gevoel bij heb. Aan de ene kant kan ik de initiatieven die bijdragen aan de opbouw van het eiland en aan het toerisme waarderen. Aan de andere kant vraag ik mij af of deze initiatieven de eilandbewoners ook ten goede komen en zou ik graag wat meer initiatieven willen zien van de lokale bevolking zelf. Ik merk dat ik beide initiatieven tegenover elkaar plaats. Het een hoeft het ander natuurlijk niet uit te sluiten en het zou goed kunnen dat zij elkaar complimenteren. Ik doe dan ook mijn best om er zonder oordeel naar te kijken, maar dat lukt niet altijd even goed. Het is denk ik, mijn diepste verlangen, voor het eiland en het leven op het eiland, dat de meeste initiatieven die er plaatsvinden, niet alleen de ondernemers ten goede komen, maar ook het eiland zelf en haar bewoners en dat ook zij daarvan de vruchten mogen plukken. Met alle aandacht die er voor het kolonialisme en het slavernijverleden is, hoop ik dat wij lering mogen trekken uit het verleden en het anders aanpakken. Ook hier op het eiland, waar het sentiment dat ermee gepaard gaat, voelbaar aanwezig is. Dat er niet alleen iets genomen wordt, maar ook iets wordt teruggeven. Afijn. Genoeg stof tot nadenken. Ook hierin zal ik mijn weg moeten vinden.

Onze eerste kennismaking met het eiland was op de luchthaven Bonaire International Airport  dat in de volksmond ook wel bekend staat als ´Flamingo Airport´. Een klein, knus luchthaventje waar je binnen 15 minuten doorheen bent. Daarna kun jij in alle vrijheid het eiland op.

De afgelopen 34 jaar is Nederland mijn thuis geweest en ook dat van mijn man en twee dochtertjes. Zij zijn er geboren en getogen. Ik praktisch ook. Wij weten niet beter dan hoe het leven in Nederland eruitziet en deze manier van leven is altijd de norm geweest voor onze manier van leven, overal waar wij komen. Binnen Europa, maar ook daar buiten. Het leven in Nederland is een comfortabele leven, met alle voorzieningen en gemakken, een goede infrastructuur, verschillende seizoenen, ruime winkelvoorzieningen. Een rijk leven waar je snel aan went en gehecht aan raakt. Het wekt de illusie dat het de enige manier van leven is, de juiste en de beste.

Binnenkort maak ik de reis van mijn leven en emigreer ik samen met mijn man en twee dochtertjes naar Bonaire. Een eiland dat mij totaal onbekend is en dat ik op het punt sta te verkennen. In mijn leven heb ik een aantal reizen gemaakt die een blijvende indruk bij mij hebben achtergelaten: de reis naar Nederland, toen ik 7 jaar was, de reis naar Ethiopie en Somaliland die ik samen met mijn man maakte en nog een aantal andere kleine reizen binnen Europa. Geen enkele reis echter, roept hetzelfde gevoel bij mij op als de reis die ik op het punt sta te maken. Ik heb het gevoel dat ik op het punt sta om de grootste reis van mijn leven te maken. Niet alleen een geografische reis naar een ander land, een eiland, maar ook een spirituele reis naar mezelf. Ik heb het gevoel dat alle ervaringen die ik als mens tot nu toe heb gehad, geleid hebben tot dit ene moment. En ik ben daar ontzettend verheugd over en kijk vol verwachting uit naar alle nieuwe ervaringen dat het met zich mee zal brengen.

Een nieuw begin...

Het gelaat van de ander.